Deze week hebben we, samen met onze Head of Legal, Risk & Compliance, Eline Murat, besloten om de tweede financieringsronde onder de loep te nemen. We focussen ons bewust op de tweede ronde en niet op de eerste, omdat die voor veel startups en investeerders cruciaal én uitdagend is. Voordat we de details ingaan, leggen we eerst kort het verschil uit tussen de eerste en de tweede financieringsronde.

De eerste financieringsronde

Wanneer een ondernemer een startup lanceert en (bijna) geen inkomsten heeft, moet hij of zij kapitaal ophalen om het project te starten. Dit kan bijvoorbeeld via familie, vrienden, business angels of durfkapitaalfondsen (venture capital). Deze eerste stap is van levensbelang, aangezien dit moment bepaalt of de onderneming daadwerkelijk kan worden gelanceerd.

De tweede financieringsronde

Enkele maanden of jaren later heeft een startup vaak opnieuw financiering nodig om:

verder te groeien;
de activiteiten te blijven voortzetten;
of, in sommige gevallen, de onderneming te redden.

Deze tweede financieringsronde is vaak complexer. Er komt meestal een nieuwe waardering van de onderneming bij kijken, en er kunnen nieuwe investeerders toetreden. Voordat we de mogelijke scenario’s verkennen, bekijken we eerst een kernbegrip: de pre-moneywaardering.

De pre-moneywaardering

De pre-moneywaardering is de waarde van een onderneming vóór de nieuwe financiering. Deze waardering is gebaseerd op de toekomstige groei- en winstperspectieven, evenals de marktwaarde van de activa. De uitkomst van deze waardering bepaalt de verdeling van het aandelenkapitaal (en daarmee ook jouw aandeel) en kan sterk wijzigen tussen verschillende financieringsrondes. Een hogere of lagere waardering beïnvloedt immers de beslissing om (opnieuw) te investeren en heeft gevolgen voor het percentage dat elke aandeelhouder in handen heeft.

Drie mogelijke scenario’s bij de tweede financieringsronde

Het gunstigste scenario
De onderneming groeit sterk en heeft extra kapitaal nodig om deze groei te ondersteunen. De waardering is gestegen, waardoor bestaande aandeelhouders meestal herinvesteren en nieuwe investeerders zich aangesproken voelen door het potentieel van de startup.
Het neutrale scenario
De onderneming presteert redelijk goed, al zijn er soms fluctuaties. Er is financiering nodig om de ontwikkeling voort te zetten, maar de waardering is niet noodzakelijk gestegen. Vaak zullen de eerste investeerders en/of een durfkapitaalfonds opnieuw investeren. Als de financieringsbehoefte groot is, moet er een beroep worden gedaan op extra investeerders. Dat kan de waardering opnieuw ter discussie stellen en kan leiden tot nieuwe voorwaarden voor de investering.
Het slechtste scenario
De startup heeft niet het gewenste succes geboekt, waardoor de waardering gedaald is. Bestaande aandeelhouders zijn soms ontmoedigd en moeilijk te overtuigen om opnieuw te investeren. Nieuwe investeerders zouden kunnen instappen, maar eisen vaak extra garanties, zoals een voorkeursrecht bij liquidatie (zij ontvangen dan als eerste hun inleg terug bij een exit of liquidatie, zolang de onderneming solvabel is).

De rol van verwatering: waarom herinvesteren?

Als bestaande aandeelhouder heb je bij een nieuwe kapitaalronde vaak een voorkeurrecht (preferential right of subscription). Dat geeft je de mogelijkheid om prioriteit te krijgen bij deelname in de volgende investeringsronde, maar het is geen verplichting. Toch is het belangrijk te beseffen dat het niet uitoefenen van dit recht leidt tot verwatering: als nieuwe investeerders toetreden, daalt je percentage in de onderneming automatisch.

Voorbeeld : Stel dat een onderneming 100 aandelen heeft, verdeeld over 100 aandeelhouders (ieder 1%). Als er 100 nieuwe aandelen worden uitgegeven en verkocht aan 100 nieuwe investeerders, heeft iedereen voortaan 200 aandelen met in totaal 200 aandeelhouders. Ieders aandeel daalt dan naar 0,5%. De oorspronkelijke aandeelhouders zijn daarmee verwaterd.

Een voorzichtige investeerder zal in de eerste financieringsronde niet het volledige beschikbare budget investeren, maar een deel achterhouden om in een volgende ronde zijn aandeel te behouden of uit te breiden.

Conclusie

Het is heel normaal dat een startup meerdere financieringsrondes nodig heeft (tweede, derde, soms zelfs vierde) om te blijven groeien. Bij elke nieuwe ronde bestaat de kans dat de bestaande aandeelhouders verwateren en dat de investeringsvoorwaarden opnieuw onderhandeld worden. Bij Spreds onderhouden we daarom nauw contact met de ondernemingen die via ons platform financiering hebben opgehaald. Zo blijven we op de hoogte van hun ontwikkelingen en kunnen we onze investeerders de mogelijkheid geven om mee te investeren tegen dezelfde voorwaarden als de nieuwkomers. Mochten de investeringsvoorwaarden wezenlijk veranderen, dan krijg je als investeerder de kans om mee te beslissen in een algemene vergadering van notehouders, zodat je zelf kunt bepalen of je wilt herinvesteren en je aandeel wilt behouden.